“Een feestje,” noemt lab lead Wina Smeenk de Reinvention Show van het Urban Leisure & Tourism lab op vrijdag 11 juni in Pakhuis de Zwijger – voor het eerst weer live, met elkaar én publiek. De eindpresentatie van een ongewoon labjaar laat zien dat het creatieve proces gewoon is doorgegaan in de pandemie.
Pitchen op het podium van De Zwijger
Veertig studenten, leercoaches en werkveldpartners van het lab konden erbij zijn; de rest volgt het evenement online. Zeven studententeams presenteren hier vandaag de resultaten van het ontwerpend onderzoek dat ze de afgelopen maanden hebben gedaan. Ondanks covid is het gelukt vanuit het lab drie verschillende vraagstukken aan te pakken met werkveldpartners: Hoe kun je SAIL weer onder de aandacht van jongeren brengen via positive provocation? Kunnen we recreatie in Noord-Holland een hernieuwde, duurzamere en socialere invulling geven? En wat zijn manieren om gezond voedsel voor iedereen in Amsterdam-Noord toegankelijk te maken? Ondertussen is er ook hard gewerkt aan een nieuwe website, die vandaag gelanceerd wordt om alle resultaten nog zichtbaarder te maken en kennis zo veel mogelijk te delen.
Elk team krijgt tien minuten podiumtijd voor het pitchen van hun concept, inclusief het prototype dat ze erbij gemaakt hebben en een ruwe begroting – zodat geïnteresseerden ook weten wat voor investering er van ze gevraagd wordt. Nu komt het erop aan: ze zullen de werkveldpartners over de streep moeten trekken om de plannen een concrete stap verder te brengen.
Ballastwater
Het eerste project dat gepresenteerd wordt gaat over SAIL, of eigenlijk over meer dan dat. De studenten hebben in zes weken tijd een positive provocation concept opgetuigd dat de aandacht moet trekken in de openbare ruimte. De provocatie zit hem in het gebruik van ballastwater, dat zorgt voor diepgang en balans als een schip niet volgeladen is. Maar wat in een vertrekhaven geladen wordt, kan na lozen op de plek van aankomst voor veel problemen zorgen. Zo kwam cholera hier via het ballastwater van zeilschepen in de 19e eeuw. En ook de Chinese wolhandkrab, een invasieve exoot die veel schade aanricht, liftte mee in de ballasttanks. Inmiddels mag het niet meer, ongefilterd ballastwater lozen. Maar hoe zit het met de klassieke Tall Ships die in 2025 straks de Amsterdamse haven aandoen? Het onderzoeksteam heeft ervoor gekozen heden en verleden naast elkaar te tonen op verschillende plekken in de stad. Een aquarium met vervuild ballastwater naast een tappunt waar je gratis schoon drinkwater in gerecyclede flesjes kunt tappen. Het moet aanzetten tot nadenken over de kwaliteit van het water en een link naar SAIL leggen, dat zich rondom het evenement sterk inzet voor de waterkwaliteit.
Drijvende tuinen
De Reinvent Leisure teams werkten allemaal samen met het Recreatieschap Noord-Holland en Visit Beemster. Het doel van dit halfjaar durende project was: hoe kun je een ervaring van meer dan één dag creëren in het Noord-Hollandse landschap, dat aandacht vestigt op de culturele historie van het gebied aan daar nieuwe waarde aan toevoegt? Een voorstel dat recreatie en natuurbehoud hand in hand laat gaan is Floating Paradise – drijvende tuinen verspreid door het laagste gedeelte van Nederland. Die trekken niet alleen toeristen uit binnen- en buitenland, maar lossen ook een lokaal probleem op: de voortschrijdende bodemdaling in combinatie met het stijgende water. Door het water op strategische punten binnen te laten zal die bodemdaling stoppen. Door hier vervolgens drijvende tuinen te creëren, waardeer je het landschap op, red je de rest van Nederland van overstroming en creëer je een aantrekkelijk recreatiegebied dat uitstekend per boot te bezoeken is.
Schatzoeken
Varen door de natuur en onderweg aanleggen bij bestaande horecagelegenheden en hotels is een populaire gedachte. Een team dat zichzelf The Three Musketeers noemt stelt vier sprookjestuinen voor, die ook per boot te bezoeken zijn. Ze hebben er een mooie promo bij gemaakt, die inzet op storytelling. In deze botanische tuinen lopen werkelijkheid en fantasie in elkaar over met programma’s als ‘be a butterfly for a day’ of workshops waarin bezoekers hun eigen toverdrank leren maken. Er is ook een idee waarbij de bezoeker op zoek moet naar verborgen schatten à la geocaching. De schatten, die met enig speurwerk via een app te vinden zijn, lopen uiteen van een boomhut om in te overnachten tot een speeltuin voor volwassenen of een verstopte geheime tuin – leuk voor bezoekers én locals. En zo zijn er ook door andere teams apps bedacht die naar schatten leiden, bijvoorbeeld om bezoekers spelenderwijs kennis te laten maken met de eeuwenoude strijd tegen het water in dit laaggelegen gebied.
Wonderfarm
Het laatste Reinvent Leisure team maakt indruk met de ‘Wonderfarm’, die een win-win situatie creëert voor kleinschalige boeren in nood en stadskinderen die denken dat de oorsprong van melk in de supermarkt ligt. Zij maken een plan op maat voor ‘slow farmers’ die op zoek zijn naar neveninkomsten: door de bijgebouwen die er al zijn in te richten als slaapplek, restaurant of workshopruimte, kunnen kinderen en families op de boerderij komen logeren en met eigen ogen zien waar de melk, aardbeien en kaas écht vandaan komen. De bijbehorende winkel met producten van eigen land kan ook een dependance krijgen bij het toekomstige lab op het Buikslotermeerplein; een Chill & Cheese snackbar zou daar ook goed passen. Beide kunnen een teaser zijn voor de boerderijen net buiten de stad.
Broccoli
Het team dat met het Food for Purpose programma van biotechnologiebedrijf Vaversa aan de slag is gegaan kreeg de opdracht om gezond eten bereikbaarder te maken voor iedereen – stadsbewoners met een kleine portemonnee, mensen die slecht ter been zijn, maar ook jongeren die van fast food houden. Zij hebben een heldere animatie gemaakt ter promotie van hun Urban Greenhouse, met een trekmuur waar geen kroket uitkomt maar een struikje broccoli. Binnen wordt van alles gekweekt met ‘vertical farming’. Je kunt de producten online bestellen, maar je kunt er ook gewoon binnenlopen, of naar binnen rijden met een rolstoel. De verkoop van koffie zorgt voor extra aanloop en de extensie waar je coole insta-foto’s kunt maken – met weelderig groene achtergrond – verhoogt de aantrekkingskracht op jongeren. Buurtbewoners met een uitkering kunnen hier één dag in de week vrijwilligerswerk komen doen en met een stadspas krijg je een gratis portie groente of fruit extra.
Creative Commons
Lab lead Wina Smeenk kijkt met een goed gevoel op de eindpresentatie in De Zwijger terug: “Het is mooi om te zien hoe studenten, leercoaches en werkveldpartners van elkaar leren. Het is vooral die leergemeenschap die ik wil aanjagen. Ik ben blij dat onze werkveldpartners enthousiast zijn en dat de ontwerponderzoeken die we met het lab doen ook nieuwe partners uit de beroepspraktijk opleveren. De studenten uit het SAIL-team hebben bijvoorbeeld contact gelegd met Join the Pipe, een bedrijf dat die tappunten zou kunnen aanleggen. En het is grappig dat Kees Rood van het Recreatieschap vroeg of hij een van de ideeën van studenten mocht stelen. Terwijl wij graag zien dat we dit in co-creatie met elkaar doen. Alles wordt wat mij betreft in Creative Commons ontwikkeld, het gedachtengoed is van ons allemaal. Uiteindelijk heeft dit jaar veel nieuwe inzichten opgeleverd, maar ook nieuwe vraagstukken, zowel qua onderwijs als over de maatschappij. Daar gaan we heel graag op door na de zomer op onze nieuwe locatie in de modestraat op het Buikslotermeerplein.”
Fotocredits: Georgia Spanou